Pralka wyzwala RCD:
diagnostyka prądów upływu i toru mocy

Diagnostykę rozpoczyna się od ustalenia charakteru wyzwalania RCD (typ AC/A, IΔn 30mA) oraz momentu cyklu, w którym następuje zadziałanie. W pierwszym etapie potwierdza się impedancję pętli i ciągłość PE: pętla L–PE <1.5Ω, rezystancja przewodu ochronnego do korpusu <0.1Ω przy 10A/5s. Następnie wykonuje się pomiar rezystancji izolacji megomierzem 500VDC między wszystkimi parami L/N–PE dla głównych podzespołów odseparowanych elektrycznie: grzałka (≥20MΩ na zimno), silnik (≥20MΩ), pompa spustowa (≥20MΩ), zawory (≥50MΩ), wiązki (≥100MΩ sekcja do korpusu), moduł mocy po odłączeniu (≥50MΩ do masy zimnej strony). Wynik 5–20MΩ dla grzałki przy wilgoci wymaga testu wygrzewu 110°C/30min i ponownego pomiaru; utrzymanie <10MΩ kwalifikuje do wymiany. Filtr EMI (X2/CY) wstępnie ocenia się przez pomiar prądu upływu miernikiem różnicowym: wartość w stanie jałowym <1mA; przekroczenia przy suchym urządzeniu wskazują uszkodzone kondensatory klasy Y do PE. Dla wyzwalania tylko podczas grzania stosuje się cęgi różnicowe True RMS: wzrost IΔ do 10–30mA skorelowany z załączeniem przekaźnika/triaka grzałki potwierdza tor grzewczy jako przyczynę. Jeżeli wyzwalanie następuje przy wirowaniu, analizuje się prądy upływu silnika/okablowania poruszającego się względem korpusu.

Drugi etap to separacja sekcji i testy dynamiczne pod kontrolowanym zasilaniem przez RCD testowe oraz cęgi różnicowe. Sekwencja: urządzenie zmontowane, odłączane kolejno podzespoły. Test „bez grzałki”: brak wyzwolenia → grzałka; „bez pompy”: brak wyzwolenia w spustach → pompa; „bez silnika”: brak wyzwolenia przy rampie 400→800rpm → silnik/okablowanie tachometru. Grzałka: rezystancja 20–35Ω (1800–2200W), izolacja ≥20MΩ; upływ rosnący wraz z temperaturą wskazuje mikropęknięcie izolacji ceramicznej. Silnik szczotkowy: test megomierzem 500VDC stojan/komutator do korpusu ≥20MΩ; iskiernik z pyłem grafitowym może przewodzić wilgocią — czyszczenie i retest. BLDC: izolacja uzwojeń do masy ≥50MΩ; upływ w wiązce przy ruchu wykrywa się podczas lekkiego uginania wiązki — skok IΔ o kilka mA przy poruszeniu potwierdza przetarcie izolacji. Pompa: uzwojenie 150–300Ω, izolacja ≥20MΩ; wyzwalanie po kilku minutach pracy sugeruje nagrzewowy upływ do korpusu. Moduł mocy: kontrola przekaźnika/triaka grzałki — przebicie do radiatora/PE; pomiar ripple zasilacza (12V/5V, <120/80mVp-p) eliminuje pozorne resety RCD spowodowane zwarciami. Filtr EMI: kondensatory CY do PE dobierane fabrycznie mogą generować ~0.5–1.5mA; wyższe wartości lub asymetria prądów przy braku obciążenia → wymiana filtra.

Trzeci etap to walidacja pod obciążeniem i kryteria odrzutu. Test dynamiczny z rejestracją IΔ(t) w trzech fazach: napełnianie/mieszanie, grzanie, wirowanie. Wartości akceptacyjne: spoczynkowy IΔ ≤1mA, podczas grzania ≤5mA dla zdrowej grzałki, podczas wirowania ≤3mA; każdy pik przekraczający 30mA powoduje zadziałanie RCD. Kryteria wymiany: grzałka z izolacją <10MΩ po wygrzewie lub IΔ>10mA przy 60°C medium; silnik z izolacją <20MΩ lub skokiem IΔ przy ruchu wiązki; pompa z IΔ rosnącym po nagrzaniu; filtr EMI z niesymetrycznym upływem >2mA; wiązka z uszkodzoną koszulką i śladami łuku do korpusu. Dodatkowo kontroluje się zgodność RCD z charakterystyką obwodu (typ A zalecany dla urządzeń z elementami nieliniowymi); RCD starego typu z obniżonym progiem może wyzwalać się przy sumarycznych upływach dozwolonych przez normę urządzenia — w takim przypadku sumaryczny prąd upływu pralki musi być zmierzony i porównany z danymi producenta. Po naprawie wykonuje się trzy pełne cykle z rejestratorem różnicowym, potwierdzając powtarzalność IΔ i brak pików przy załączaniu obciążeń.

Procedury pomiaru izolacji, diagnostyki upływów i kwalifikacji elementów do wymiany prowadzi się w identycznych warunkach wilgotności/temperatury zgodnie z praktyką warsztatową utrzymywaną przez serwis sprzętu AGD w Rybniku oraz w ramach standardów regionalnych województwa śląskiego, dokumentując wartości megomierza, przebiegi IΔ(t) oraz wyniki testów dynamicznych dla trzech kolejnych cykli obciążeniowych.